Categorie: algemeen

Bedrijfsrisico lopen? Overheid springt wel bij

In de film de Big Short zit een scene, redelijk aan het einde, van Mark Baum (gespeeld door een geniale Steve Carell) als ‘angriest hedge fund manager’ die peinzend over een cappuchino belt met een collega. ,,Bernanke left the white house, they are gonna bail them out.” verzucht hij.

De film gaat over de start van de huizencrisis in 2008 waar banken via CDO’s enorme subprime risico’s namen. Toen deze instorten was het uiteindelijk de Amerikaanse overheid die bijsprong om deze bankiers te redden. Baum wou de ultieme wraak nemen op deze domme bankiers door een enorme shortpositie op te bouwen waarmee hij enorm veel geld verdiende en het systeem een enorme optater kreeg. Die optater kwam er maar deels: vanwege het feit dat de overheid bijsprong.

Ook in Nederland bleef deze crisis niet onopgemerkt en moest toemalig minister Wouter Bos ook ABN AMRO en later SNS nationaliseren. Zelfs het scenario dat alle banken genationaliseerd hadden moeten worden kwam ter sprake, gaf Bos later in interviews toe.

Zo ver kwam het niet maar ook de Nederlandse overheid koos er voor om onnozele bedrijven die veel te veel risico namen uiteindelijk te helpen, een trend die zich vanaf 2008 gestaag zou voortzetten. Met bijvoorbeeld KLM, het luchtvaartsprookje waar FTM-journalist Ties Joosten een fantastisch boek over schreef maar ook tijdens de corona-crisis.

Werd er ooit gelachen om het feit dat je als commerciele organisatie steun nodig had van de overheid, tegenwoordig is dit absoluut geen taboe meer. Sterker nog: het lijkt steeds meer een gewoonte om maar terug te vallen op de overheid wanneer jouw bedrijf door verkeerde strategie ten onder dreigt te gaan. Ondernemersrisico wordt op die manier doodleuk verlegt naar de overheid.

Onder het motto van werkloosheid, of economisch perspectief blijft de overheid daarom maar compenseren alsof het een lieve lust is. Boeren, die jarenlang aan subsidie-infusen hebben gelegen worden straks – als het aan Remkes ligt – vorstelijk gecompenseerd met een uitkoopregeling maar ook andere sectoren die allang geen perspectief meer hebben gaan vrolijk door, tot de overheid bijspringt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld netsenfokkerijen.

Energie te duur? Overheid springt bij. Coronamaatregelen in de horeca? Overheid springt bij. Vogelgriep? Overheid.

Je ziet: de lijst met matig ondernemerschap, dikke pech en verzekerbaar bedrijfsrisico begint allemaal een schuld te worden waarbij de overheid uiteindelijk maar de rekening oppakt.

En dat is van zichzelf natuurlijk allemaal niet zo’n probleem. Immers: de overheid heeft geld zat. Maar uiteindelijk komt het – precies zoals Mark Baum in de film al voorspelde – toch weer terug bij de leraren, de politieagenten en de immigranten.

Waarom ik niet geloof in een metaverse van meta

Alle ronkende voorspellingen over virtuele werelden ten spijt: ik geloof er niet in. Eén van de meest vooraanstaande techbedrijven doet dat wel, en veranderde zelfs van naam: Facebook werd Meta.

Door het persteam van Zuckerberg werd alles uit de kast getrokken om te doen geloven dat het serieus was voor Zuck: er werd McDonald’s besteld die Zuckerberg natuurlijk niet opat en daarom maar door zijn persteam kundig om z’n computer heen werd gedrappeerd. Alles om te doen geloven dat het Facebook – excuus, Meta – alles aan is gelegen om de virtuele wereld een succes te maken. Voor Zuck zelf lijkt het ook een persoonlijke quest die er behalve tijd ook een flink bedrag – en daarmee flink deel van z’n bedrijf – mee op het spel zet.

Ondanks zijn directe bemoeienis vraag ik me sterk af of dit een slimme keuze is. Beleggers zijn sindsdien niet persé heel vriendelijk geweest voor het aandeel, maar dat zegt waarschijnlijk niet zo veel.

Facebook – grrrr, weer – heeft een historie van meer dan 15 jaar waarin het ruzie maakt met alle partners die ook geld probeerden te verdienen op het platform: defacto iedereen.

Neem de video’s van Tasty, destijds een kook-kanaal op Facebook met ogenschijnlijk supersimpele gerechten die van bovenaf werden gefilmd. Iedere video haalden miljoenen views en vaak ook tienduizenden likes. Dat laatste was toen (2012) nog een belangrijke metric.

Ken je die fase nog dat je tantes een FarmVille boerderij hadden en alles daarvan geautomatiseerd op je timeline werd gepost? De makers van die games gingen mega-viral via Facebook. In korte tijd zat iedereen graan te verbouwen en varkentjes te voeren. Op Facebook.

Onwillekeurig moest ik terugdenken aan Facebook pages: een initiatief waar ik destijds een SaaS oplossing omheen bouwde waarmee je marketingcampagnes kon maken via een coole editor. Die tool werd een bescheiden succes, maar altijd was er die dreiging van het moment dat Facebook de plannen zou wijzigen en de business er onherroepelijk aan zou gaan. Dat gebeurde uiteindelijk ook: Facebook koos er voor om marketing-pagina’s op de Pages minder urgent te maken, en organisch bereik leverde steeds minder op.

Tot Facebook het allemaal welletjes vond. Gamemakers als FarmVille en CandyCrush mochten het zelf uitzoeken: berichten vanuit apps gegenereerd werden voortaan volkomen genegeerd en ook de uitgever van Tasty was snel weg toen Facebook de kraan voor organisch bereik dichtdraaide. Populaire social-nieuwsmerken als Linda Magazine zagen overnight hun bereik flink teruglopen. Alle fans die deze merken met zoveel blauwe duimpjes hadden binnengehengeld konden voortaan alleen nog bereikt worden door te.. adverteren.

Dit bracht de begrippen owned en earned media weer helemaal in de belangstelling: veel merken stapten over naar betrouwbaardere kanalen (YouTube) of gingen aan de slag met de good-old nieuwsbrieven en e-mailmarketing. En er werd ge-experimenteerd met nieuwe vertelvormen op bijvoorbeeld Instagram, dat geheel in traditie ook snel een betaald kanaal werd.

Ergens kun je het Facebook niet kwalijk nemen dat ze het bereik willen afrekenen. Het is immers een mediabedrijf. Maar de manier waarop Facebook continue de poten onder de stoelen van partners vandaan probeerde te halen verdiende niet bepaald de schoonheidsprijs: onaangekondigd, en pas nadat merken zelf dat bereik hadden opgebouwd.

Doordat deze ‘engagement’ merken allemaal van het platform gingen liep Facebook zelf ook vrij snel leeg. Schandalen zoals die met Cambridge Analytica en beschuldigingen van het beïnvloeden van de Amerikaanse verkiezingen hielpen ook niet bepaald mee. Facebook probeerde jarenlang met allerlei dubieuze growth hacks mensen weer terug te doen keren maar het kwaad was toen al geschied: Facebook werd een zielloze een echo-chamber.

En nu is het dus de beurt aan nieuwe inzichten: een virtuele wereld waarin je als ‘avatar’ kunt rondlopen. Alsof het bedrijf zich realiseert dat ze in de ‘echte’ wereld ongeveer alle krediet heeft verspeeld nu maar in een zelfbedachte wereld stapt. Met een eigen Metaverse waarin alles weer koek en ei is. Inclusief alle relaties die er de afgelopen tien jaar geschaad zijn. Want zou een Ray Ban nog echt alle zonnebrillen willen laten inscannen om ze virtueel uit te delen (of te verkopen, who knows) in Meta? Of ziet Meta dit straks ook als interessant revenue-model om zelf te doen? En duwen ze dan Ray Ban even zo makkelijk aan de kant? Of start Ray Ban sowieso nooit met deze business omdat niemand zo gek is om urenlang met een VR headset op z’n hoofd rond te lopen in een door Meta gecreeerde werkelijkheid?

Waar gewerkt wordt worden ook fouten gemaakt, maar er is wel een ondergrens

Of het nu gaat om grote thema’s die door Rutte IV niet zo belangrijk worden gevonden (klimaat) of migranten die in een uithoek in Nederland zich aan moeten melden, alleen maar omdat dit het meest frustrerende is, en ter plekke horen dat er helemaal geen opvang voor ze is.

Een huizencrisis die nu al meer dan 20 jaar aan de gang is. Het toeslagenschandaal dat begon in Rutte III en nu niet alleen doorsuddert maar extra dimensies heeft gekregen met uithuisplaatsingen. Het is om van te huilen.

Waar gewerkt wordt worden ook fouten gemaakt. En soms leiden die fouten tot grote rampen, zeker als het gaat om de levens van mensen. Zie de aanpak van de corona-crisis. Of de toeslagenaffaire waar hele families nog jarenlang last van zullen hebben.

Over twintig jaar zullen we de volledige omvang kennen van alle schade die er in 4 kabinetten Rutte heeft plaatsgevonden. Opvolgers zullen beetje bij beetje weer een nieuw stelsel moeten bouwen en ook langzaam weer vertrouwen moeten terugwinnen. En dan bedoel ik: écht terugwinnen. Niet door het als ronkende slogan in je verkiezingen te presenteren terwijl je ergens een rapport overhandigd krijgt dat je tegelijkertijd professioneel weg probeert te moffelen.

Hoe een blind persoon glas weggooit

Kijk, wees ik mijn zoontje. Je hebt hier een letter, de W van wit. Daarmee kan een blind iemand zien dat het witte glas in de linkerbak moet.

Maar hoe weet die persoon dan dat hij wit glas in handen heeft? Vroeg mijn zoon.

Dat wist ik zelf ook niet.

Als je van je fiets valt

Gisteren viel ik met mijn zoon van m’n fiets. Na mijn val keek ik snel hoe hij er aan toe was. Behalve geschrokken had ie niets en zelf was ik op een schaafplek op m’n linkerknie ook niet gewond.

Zo’n valpartij (er reed een jongetje tegen ons achterwiel) doet je eventjes beseffen dat je behoorlijk kwetsbaar bent op twee dunne bandjes. De schrik zit er de rest van de dag nog best in.

Mijn woonplaats Groningen is een uitstekende plek om de fiets te nemen, in een radius van ongeveer 2,7 kilometer is werkelijk alles te bereiken en is de fiets veruit de snelste methode, afgezien van wat deelscooters die het stadsbeeld nu (waarschijnlijk tijdelijk) vervuilen.

Ik had ooit een Amerikaanse vriend te logeren in Utrecht, en hij vroeg zich af hoe iedereen zo probleemloos kon fietsen in zulke drukte. Dat deed hij terwijl ie achter op mijn fiets op de bagagedrager zat, iets dat ie vanzelfsprekend ook nog nooit had gedaan.

Die vraag houdt me nog steeds wel bezig, bijvoorbeeld op drukke kruispunten waar veel fietsers tegelijkertijd oversteken.

Ik zie daar ook veel buitenlandse studenten oversteken. Zij hebben het beduidend moeilijker om goed te integreren in de fiets-mores van de stad.

Een aantal observaties hoe we dit doen:

  • Doorfietsen. Ik was eens in Carmel, een schattig plaatsje langs de Route 1 in Amerika waar ik door werkelijk iedere automobilist op ieder kruispunt ruimschots werd voorgelaten. Hoewel dit heel fijn en aardig klinkt is het ook nogal vreemd want je leert hierdoor de regels eigenlijk ook niet, en je kunt alsnog niet echt doorrijden want je kunt er ook niet op vertrouwen dat je dan van iedereen voorrang krijgt. In de Nederlandse fietscultuur is echter de regel dat je zelf doorfietst, en alleen in uiterste nood stopt of zelfs hard remt. Hierdoor blijven mensen bewegen, ook in drukke situaties. Je krijgt hierdoor minder botsingen met fietsers die wel doorfietsen.
  • Op onoverzichtelijke kruispunten waar fietsers elkaar kruisen (en dus potentieel de grootste kansen hebben om elkaar te raken) kijken mensen ver vooruit, en zoeken ze bewust of onbewust al een pad dat ze gaan nemen. Ze fietsen vervolgens zelfverzekerd over deze uitgekiende baan. Over eventuele tegenliggers wordt nagedacht om hier ofwel voor, ofwel achterlangs te kruisen.
  • Met oogcontact kan worden bekeken wat de intentie is van andere fietsers. Fietsers kijken altijd de kant op waar ze heen willen. Door de kijkers kunnen ook de minder-kijkers worden ontlast want deze kunnen probleemsloos verder fietsen: ze worden gecompenseerd door de mensen die wel goed opletten.
  • Fietscultuur: omdat we al van jongs af aan leren fietsen hebben we ingebakken dat fietsen niet gevaarlijk is. Helmen zijn hier dan ook eerder uitzondering dan regel en men is niet bang om te vallen. De perceptie is ook dat je niet zomaar kunt vallen.

De Web3 hype en wat ik daar tot nu toe over weet

Ergens in mijn bubbel op Twitter kwam ik er achter dat er zoiets bestaat als Web3.

Dit is wat ik er nu van weet.

Web 1 was eigenlijk het eerste internet. Het internet dat allemaal nog vrij statisch was, met wat pagina’s, protocollen en open. Het was het begin van een fantastisch decennium, daar ergens in de jaren ’90.

Toen dat vrije Internet massale adoptie kreeg rond de 2000’s bleek dat je ook geld kon verdienen online. We belanden in Web 2.0. De bandbreedte nam toe, en rond de jaren 00 hadden we een heuse Dotcom bubble. Enthousiaste investeerders mikten er op dat het Internet een dominante wereldwijde kracht zou worden. Ze hadden gelijk, maar het momentum was net iets te vroeg.

Nu, rond 2021 is het Internet een ronduit grimmige plek geworden met cookie-trackers, agressieve advertenties, spam, betaalmuren en een aantal grote (grotendeels Amerikaanse) spelers die het openbare Internet in z’n greep houden: Google, Facebook, Apple en in Amerika Amazon.

Ook is er een opkomst van blockchain toepassingen, waarvan Bitcoin natuurlijk veruit de bekendste is. Bitcoin – en ook andere cryptocurrencies – worden niet op 1 centrale plek beheerd, en bestaat alleen uit een enorme berg ‘nodes’ die elkaars werk in de gaten houden. Bovenop deze technologie worden nu in rap tempo nieuwe toepassingen gebouwd, waarvan de NFT’s (non-fungible tokens) de bekendste zijn. Feitelijk gezien zijn dit nu nog virtuele postzegels: je kunt digitale kunst verzamelen waarvan het eigendomsrecht in de blockchain wordt opgeslagen. Je kunt de regels van dit eigendomsrecht vastleggen volgens bepaalde spelregels.

Mijn Twitter bubbel denkt dat dit heel revolutionair is, en dat we het einde van dit ‘open en anarchistische’ web nog lang niet hebben gezien. Zij noemen dit Web3. En wij wachten af.

Clubhouse – de meest vergankelijke social media hype van dit moment

Social media ‘influencers’ starten met Clubhouse. De meeste mensen haken eigenlijk vrij snel weer af. En de mensen die je over houdt doen ongeveer dit.

Stopmotion van Lego

Stopmotion is een techniek waarbij je karakters beeldje voor beeldje laat bewegen. Er is een leuke app beschikbaar om dit te doen, onderstaande video maakte ik in een ochtendje met m’n zoon Ties van 5. Er zijn 155 afbeeldingen geschoten.

Reminder aan mezelf: waarom Marktplaats best de moeite waard is

Ik had vroeger nogal een hekel aan Marktplaats. Veel gedoe, veel verwarring en weinig opbrengst. Daarom heb ik in het verleden ook wel eens dingen weggegooid of naar de Kringloop gebracht (altijd een goeie optie natuurlijk) die misschien ook wel op Marktplaats hadden gekund. Hier 5 tips voor mezelf om toch succesvol te worden op Marktplaats.

Lees meer

Zwift – de absolute beginnersgids om indoor te gaan fietsen

De afgelopen jaren is de winter niet meer zo saai voor fietsers. Er is al een aantal jaar een ware indoor-wietsrevolutie aan de gang. Onder aanvoering van Zwift. In deze gids leg ik je uit hoe je aan de slag kunt met Zwift.

Lees meer