Blauwzine

Thema door Anders Norén

90 – Sintprotest op de A7

Gistermiddag zat ik om regenachtige redenen in de auto en luisterde ik naar een interview op het op dit blog veelgeprezen Radio 1. Daar waren twee mensen aan het woord die de intocht in Dokkum hadden georganiseerd. Zij spraken zonder ironie van een prima dag, en de man in kwestie vond het eigenlijk wel goed dat ze protestbus staande was gehouden, midden op de snelweg. Zijn redenatie bracht de interviewster zo van haar stuk dat ze het woord ‘friezenaren’ in de mond nam. Tot ongenoegen van de geïnterviewden. De vrouw die ook geïnterviewd werd identificeerde ik later als de burgemeester. Zij sprak over een prachtige ochtend, met als enige verstoring een regenbuitje. Over de problemen op de A7 waren ze het eigenlijk eens; ,,protesteren prima, maar niet tijdens een kinderfeest.”

Over de modernisering van Zwarte Piet waren ze het overigens ook volledig eens: want dat maakte de kinderen allemaal toch niks uit. Tegen zoveel nuchterheid was de interviewster niet opgewassen.

Zo werd een probleem dat door de media tot grootste proporties opgeblazen was weer verkleind tot kleine bijzaak. Op een ander blog las ik een theorietje dat de burgemeester in kwestie het gewoon heel slim gespeeld heeft: zij wist van te voren al dat die bus het demonstratievak nooit zou bereiken omdat de bus hoe-dan-ook vertraging op zou lopen vanwege georganiseerd protest. Ik vind dat niet persé plausibel, maar ik denk dat het niemand in Dokkum echt slecht uit kwam dat de bus niet op tijd kwam, en dat er van protesteren (hoewel grondrecht) niets terecht kwam.

89 – De windhandel van ICO’s

De afgelopen maanden hebben verschillende topmensen binnen de financiële wereld gewaarschuwd voor de gevaren van Bitcoin & aanverwante cryptocurrency. Dat werd door de blockchain ‘specialisten’ en ‘experts’ met hoongelach beantwoord. Ik begrijp dat wel: financiële experts die een systeem bashen dat volgens trendwatchers de gehele industrie op z’n kop kan zetten. Dat is wel heel makkelijk.

Toch hebben ze best een punt.

Om te beginnen bij ICO’s: ICO’s zijn te vergelijken met IPO’s waarbij een echt bedrijf een beursgang maakt. Tijdens die beursgang kunnen speculanten aandelen kopen. Vaak wordt zo’n beursgang voor veel geld begeleid door een dure bank die zelf  een groot deel van het initiële aandelenpakket koopt. Dit is niet perse zonder risico: een aandeel kan direct na beursgang enorm kelderen, zoals in het verleden World Online deed, of recenter Snapchat. ICO’s hebben echter geen reëele onderliggende waarde: het geeft je recht op een token: een klein cryptomuntje. Deze crypto’s – zoals Bitcoin en LiteCoin – hebben de afgelopen maanden soms spectaculaire koersstijgingen laten zien. De ICO-eigenaren hopen ook dat er genoeg mensen instappen op de munt en dat er een ‘goldrush’ ontstaat. Om dit wat aannemelijker te maken pitchen de ICOwners vaak een functionaliteit van hun cryptocurrency, bijvoorbeeld het veilig maken van container-verkeer, of het beschermen van digitale assets. Een andere weg om je crypto credibility te geven is het schrijven van een PDF-je, een whitepaper óf het inzetten van een celebrity, bijvoorbeeld Paris Hilton.

Zoals je misschien al proeft aan bovenstaande toon zijn veruit de meeste (of alle?) ICO’s volstrekste windhandel. De lijst van deze virtuele munten groeit echter met de dag en het einde is nog lang niet in zicht. Zover mij bekend zijn er nog geen munten ook daadwerkelijk op de klippen gelopen, maar doordat deze coins ook nog moeten worden gemined met computerkracht wordt het wel waarschijnlijker dat sommige munten alle waarde verliezen zodra er geen miners meer beschikbaar zijn om nieuwe munten op te graven. Hier hebben de financiele instelingen dus wel een punt: ICO’s zijn gevaarlijk speelgoed.

En dan Bitcoin. Er was de afgelopen maanden een familie die op de camping ging wonen omdat ze al hun bezit in Bitcoins hadden gestoken en ook in m’n directe omgeving ken ik mensen die significante bedragen (> €2.000) in Bitcoins hebben gestoken. Dat is niet heel gek: wanneer je 2 jaar geleden voor €100,- Bitcoins had gekocht dan had je nu bijna €2.000 euro opgebouwd. Dat zijn serieuze rendementen waar geen enkel ander financieel instituut aan komt.

Aan de andere kant: er is geen enkele reden om te vertrouwen dat Bitcoin blijft doorstijgen. De community die Bitcoin moet ontwikkelen is erg verdeeld over de te kiezen (technische) aanpak van de munt, en er zijn al verschillende ‘afscheidingen’ geweest om technische aanpassingen te doen. Tot nu toe heeft dit geen dramatisch effect gehad op de waarde, maar dit zou in de toekomst zomaar wél het geval kunnen zijn. Aan de andere kant zijn er analisten die voorspellen dat één bitcoin in de nabije toekomst meer dan €200.000,- in waarde is. Dan zou een investering van €1000,- nu dus ineens €28.000 euro waard kunnen zijn. Nogmaals: dit is allemaal speculatie.

Dat dit soort rendementen volstrekt onmogelijk zijn in de ‘echte’ financiële wereld is duidelijk. Dat er flinke ‘disclaimers’ op deze wereld moeten ook. Maar dat betekent niet automatisch dat cryptocurrencies slecht zijn. Het is niet meer dan normaal dat financiële instellingen en topmensen waarschuwen voor de opkomst van deze ongecontroleerde financiële modellen, zeker nu er serieuze bedragen in omgaan. Wat dat betreft is het dus echt verstandig om mensen tegen zichzelf te beschermen.

88 – Burnout

15% van alle vrouwen, en 9% van de mannen heeft een burnout, of burnoutklachten, bleek vandaag uit onderzoek. Dat is me nogal wat. In een poging dit te duiden waren er op Radio 1 twee studiogasten die een boekje – over opvoeden – hadden geschreven maar hier ook iets van vonden: schrikbarend.

In de studio ging het er vervolgens ook over dat er nogal wat eisen worden gesteld, en dat het misschien wel steeds meer de norm is dat je vroeg- of laat over je grenzen gaat qua intensiteit.

Futurologen bespraken in de jaren ’60 en ’70 al de gunstige effecten die vergaande automatisering zou krijgen op ons arbeidsethos. Zij voorspelden dat het in de nabije toekomst nog maar 8 tot 20 uur per week noodzakelijk was om te werken. Het tegendeel lijkt echter aan de hand: we voelen ons nog veel meer uitgeput en opgebrand dan vroeger. We laten de computers het werk doen, maar we doen zelf net zo hard mee.

Helaas is de overheid er steeds meer op gebrand om juist iedereen aan het werk te krijgen: sollicitatieplicht, sollicitatie-trainingen en desnoods vrijwilligerswerk: allemaal bedoeld om maar zo veel mogelijk aan de slag te zijn.

En dan heb je nog de flexcontracten. Deliveroo, bezorgen van snelle maaltijden probeert de medewerkers te ontslaan om ze een flexibel contract te geven en ZZP-er te maken. Dat willen ze – volgens onderzoek van Deliveroo – graag zelf. De bouw kan geen personeel meer aantrekken omdat ze de afgelopen jaren in slechte tijden een deel hebben moeten ontslaan: deze mensen is als ZZP-er aan de gang en juist die groep durven ze weer niet in te huren vanwege onduidelijke regelgeving.

Er moet de komende jaren heel veel haast worden gemaakt met de modernisering van de arbeidsmarkt om mensen die er nog in zitten gezond te houden, en mensen die aan de rafelranden zitten met vage ZZP-constructies juist te helpen om betere sociale zekerheid te krijgen.

87 – Omtzigt

Hoewel ik z’n partij (CDA) zou ik zo op m kunnen stemmen: Pieter Omtzigt is een hardwerkend en kritisch kamerlid met een grote volgerschare (52k) op Twitter. Hij kon zich terecht druk maken om vreselijke missers en fouter van overheden. Je hoeft maar door z’n timeline te scrollen om te zien met welke (ingewikkelde) dossiers deze man zich bezig houdt. Of het nu gaat om visums voor Albanezen, of budgetoverschrijding bij de Belastingdienst: deze man lijkt wel een lopende dossier-band.

Dat hij tijdens een MH17 lezing in de fout ging door de spreker te ‘sturen’ is een verschrikkelijke misser. In een dossier dat toch al niet uitblinkt in helderheid was het goed geweest als er minimaal één persoon op de feiten was gebleven: die rol moet Omtzigt nu afgeven. Bovendien zal deze fout toch nog een tijd aan m blijven plakken. Dat is jammer voor een kamerlid die er alles aan wil doen om onrecht te bestrijden. Het toont ook meteen aan hoeveel initiatief en kracht er uit kan gaan van een gezond stel hersenen en arbeidsethos in een kamerzetel. Twee maanden geleden schreef mislukt VVD kamerlib Ybeltje Berckmoes nog dat ze vooral op Netflix zat. Omtzigt doet dat niet: die leest dossiers, schrijft brieven en bijt zich vast. En maakt daarmee incidenteel een fout. Tja.

 

86 – Redding van de online uitgevers

Online (media) uitgevers staan al bijna 10 jaar onder druk: het verdienmodel voor online content zoals nieuws is stuk. Het werkt ongeveer zo:

Merken als NU.nl verdienen geld door advertenties te tonen. Deze advertenties leveren geld op per 1.000 vertoonde reclames. De gemiddelde prijs voor 1.000 vertoningen is de afgelopen jaren subsequent omlaag gegaan tot ongeveer €2,- effectief. Dit betekent dat uitgevers meerdere bannerposities op een pagina plaatsen, en soms ook kiezen voor grote- of unieke formaten: deze leveren meer geld op maar zijn irritanter voor de consument. Toch is de hoeveelheid geld die verdiend wordt aan deze banners vooral voor middelgrote uitgevers lang niet genoeg om de kosten van een heel redactie- en beeldteam te bekostigen. Laat staan betekenisvolle (onderzoeks) journalistiek. Daarom zijn veel kranten achter een betaalmuur verdwenen en hebben het model van de banners min of meer losgelaten.

Gisteren was er ineens echter een interessant stuk op Tweakers: over de opkomst van stiekeme crypto-miners. Deze crypto-miners worden op webpagina’s verstopt en zetten jouw computer aan het werk om virtuele munten te ‘minen’. Naarmate je een krachtigere computer hebt gaat dit sneller. Kortom: jij leest een artikel, en op de achtergrond wordt je computer aan het werk gezet om te schatgraven naar digitale munten. De beruchte Pirate Bay heeft hier mee ge-experimenteerd als vervanger voor banners, en daaruit bleek eigenlijk dat dit best een aardig model kan zijn. Mits je dus virtuele munten zoekt die nog niet al te veel competitie hebben, want de waardevolle Bitcoins (€7.400 per stuk) hebben inmiddels teveel concurrentie gekregen.

Nu kun je die crypto-mining situatie zien als een stiekeme manier om geld te verdienen aan jouw computer-power, en dat is het natuurlijk ook. Maar persoonsgegevens verkopen om reclame te laten zien is dat ook. Ik zou het denk ik nog niet eens zo bezwaarlijk vinden wanneer websites dit zouden doen, zolang ze dit duidelijk aangeven, en mijn computer niet onnodig langzaam maken. Maar normale computers zijn in ‘normaal’ gebruik nauwelijks meer dan 10% in ‘gebruik’ dus je zou dit normaal gesproken helemaal niet moeten merken. Bovendien kunnen websites een grens instellen aan de hoeveelheid capaciteit die de schatgraver maximaal mag vragen van je systeem. Dat lijkt me niet veel meer dan eerlijk.

Dit systeem kun je overigens ook inzetten om bijvoorbeeld grootschalig rekenwerk te doen voor bijvoorbeeld kankeronderzoek waar veel processorkracht nodig is om DNA berekeningen te doen. Dan sla je eigenlijk twee vliegen in één klap: je helpt aan een duurzaam business model én doet iets goeds voor de wereld.

85 – Dividend

Voor veel Nederlanders zal dividend niet zoveel meer zijn dan een kans-kaartje in het Monopoly spel. Voor veel bedrijven met aandeelhouders is het echter de de slagroom op de taart: winstuitkering.

Hier was altijd een belasting op, zoals bijna iedere geldstroom in Nederland belast is, namelijk 25%. Je kunt stellen dat het behoorlijk jammer is dat je – wanneer je business lekker loopt – je alsnog 25% direct naar de Belastingdienst overmaakt. Zeker omdat die winst daarvoor ook al vele malen is belast. Afijn: het kabinet schaft deze belasting dus nu af. Hier hebben vooral hele grote bedrijven met veel winst iets aan, en het is dan ook niet zo gek dat zij achter de schermen de motor zijn geweest van deze regel.

Dat dit überhaupt gebeurt is wellicht niet zo verwonderlijk: lobby-en gebeurt in Den Haag net zo goed als op andere plekken maar dat dit kabinet 1,5 miljard euro op jaarbasis schrapt waar maar zéér beperkt maatschappelijk draagvlak of economisch nut voor is: dat is wel dubieus.

Sterker nog: er zijn geen economen te vinden die de afschaffing een goed idee vinden, en omliggende landen houden gewoon vast aan deze belasting.

Het is vooral de schaamteloosheid waarmee een klein en select groepje grote bedrijven het kabinet ‘adviseert’ en nog zorgwekkender dat deze adviezen dus klaarblijkelijk ook gewoon worden opgevolgd.

Het kabinet zou er goed aan doen om actief werk te maken van brievenbusfirma’s en andere constructies waarmee we continue verschijnen in lekken en openbaringen over financiële handel- en wandel in plaats van dit verder te faciliteren door van Nederland een soort BV tussenhaven te maken waar een heleboel geld doorheen sluist zonder dat we hier van profiteren door middel van belasting.

 

84 – Regeringsverklaringen

Gisteren nam de volledige tweede kamer plaats voor de lang-verwachte regeringsverklaringen. Iedereen mocht even z’n zegje doen. Geert Wilders nam daar ruim 1,5 uur de tijd voor, met een nogal voorspelbare speech en een motie van wantrouwen over de dubbele nationaliteit van Ollongren die behalve een Nederlands paspoort ook nog een Zweedse bezit. Echte soundbites kwamen er ook weer niet uit Wilders, die voor mijn gevoel toch ook een beetje het momentum kwijtraakt: deze boodschap hebben we al wel eens gehoord, en als nationale pias trekt ook niemand zich écht iets aan van zijn mening. Toch pijnlijk als partijleider van de één na grootste partij van Nederland.

De persoon die de meeste aandacht trok was Klaas Dijkhof, een man die we over een jaartje of wat terug gaan zien als minister president, mits hij niet in een interne politieke broedermoord terecht komt en mits hij de komende vier jaar als minister op moeilijke post weet te overleven.

Dijkhof is fris, ad-rem en praktisch. Hij counterde Thierry Baudet een paar keer handig over referenda, baantjes carrousels en andere zaken waarmee hij Baudet eigenlijk enigzins belachelijk maakte.

Verder was het allemaal een nogal gebruikelijke riedel: Emiel Roemer sprak overal schande van, Henk Krol deed dat over de plannen die ouderen raken, zoals opheffing van de wet Hillen en de PvdA wist niet echt duidelijke punten te scoren. Er was nog een klein gedoetje voor de bühne over een zelfmoordpil die het akkoord niet had gehaald en voorts was daar nog de partij voor de dieren met voorspelbare reacties. Zo bleef alles toch een beetje karig op dag 1. Het lijkt er op dat een deel van de oppositie een wat meer gematigde toon kiest omdat ze weten dat dit kabinet electoraal niet zo sterk staat; met de krappe meerderheid is het spel op de wagen en wordt democratie weer een ouderwetse koehandel om met principes op de loop te gaan, en kleine dealtjes te maken die goed scoren in eigen achterban.

Het alternatief – overal tegen zijn – wordt al gebruikt door zowel PVV als SP, maar dat is ook geen praktisch alternatief.

Vanwege deze impasse zou ook dag 2 wel eens heel tam en voorspelbaar kunnen eindigen. En daarmee hebben we dan een ietwat saai kabinet, zonder uitgesproken plannen of visie. Dat kun je – zoals Rutte deed – een prestatie noemen, maar ik vind het toch een gemiste kans.

 

83 – Max en nummer 3

Afgelopen zondag reed Max in een nogal eenzijdige race naar de eerste plaats. In de eerste bocht was hij Vettel voorbij, die toen tegen Lewis Hamilton aanreed.

Het venijn zat m misschien nog wel in de Renault motoren. Die van teamgenoot Ricciardo hield er vroegtijdig mee op. Die van Hulkenberg bleek onveilig vanwege de hybride motor. Die van Hartley vatte vlam en zo reden alleen Saintz (achterin) en Gasly (13de) nog met een Renault motor. En Max natuurlijk. Die bleef wel heel.

Alle pech die Max eerder dit seizoen overkwam lijkt nu afgewenteld: sterker nog: hij weet z’n motor heel te houden én op eigen kracht te winnen. Het maakte de race er niet bepaald spectaculairder op: stiekem is het veel leuker om Max te zien vechten voor plekken, vergezeld van brutale inhaalacties.

Het is niet te hopen dat Red Bull zich voor volgend seizoen nog veel meer verbeterd, want dan zou 2018 wel eens een heel saai racejaar kunnen worden. Het kan raar lopen in de sport.

82 – De sleepwet van Buma

Het is van zichzelf al behoorlijk zorgwekkend als een groep mensen een referendum moet organiseren om iets waar ze het oneens mee zijn. Zeker als het onderwerp dan ook nog ernstige gevolgen kan hebben voor persoonlijke privacy. De petitie tegen de sleepwet werd daarom op het moment van schrijven door ruim 400.000 mensen getekend. Deze mensen hebben niks te verbergen: ze willen gewoon dat de overheid niet zomaar allerlei data verzameld. Het overzichtje staat keurig vermeld op de website.

Dat de overheid al een hele tijd het contact kwijt is met de – digitale – burger is wel duidelijk, maar Sybrand Buma van het CDA doet daar nog eens een schepje bovenop. Buma gaf in een interview in de Volkskrant te kennen dat het kabinet een eventuele ‘nee’ tegen de sleepwet zal negeren.

Hiermee zet Buma niet alleen een streep door democratisch belang: hij heeft ook een dikke middelvinger naar de kiezers en naar meer dan 400.000 mensen die dit wél iets kan schelen.

Het feit dat het referendum waarschijnlijk wordt afgeschaft is al vervelend genoeg, maar het argument dat daarmee huidige referenda ook meteen maar van tafel moeten is hautain en arrogant.

Buma laat zich 2 dagen na de machtswisseling al gelden als een politieke dinosaurier uit de tijd dat mensen eenmaal per 4 jaar even hun stem mochten laten horen. Waarna politici weer vrolijk met hun eigen agenda verder gingen. Die tijd is met de opkomst van populisme, internet en bewustzijn nu echt achter ons. Bovendien zijn er allerlei bronnen opgedoken waarin Buma het raadgevend referendum juist wél steunt. Toevallig of niet, dat was allemaal vlak voor de verkiezingen.

Buma denkt dat ie nu weg komt met een streep door zo’n referendum. Dat ie de burger doodleuk weer kan negeren. En erger nog: kan vernederen en kleineren. Je hoopt bijna dat dit kabinet vroegtijdig valt, zodat de kiezer hem alsnog electoraal kan afstraffen voor deze arrogantie.

81 – Nieuw kabinet

Gisteren was het dan zo ver: het nieuwe kabinet trad aan. Eigenlijk zag je al precies wat voor kabinet dit zou worden toen Mark Rutte op Koning Willem Alexander afliep: een brede grijns, en een uitgestoken hand als twee goede bekenden die elkaar een week niet hadden gezien. Amicaal was het goede woord.

Vervolgens gingen ze het hele rijtje van ministers af. Een paar volkomen nieuwe gezichten, en een paar bekende namen.

Dit kabinet moet in economische voorspoed dingen repareren. Het basisonderwijs, de (ouderen)zorg, de belastingdienst en het militaire apparaat. Al deze zaken zijn structureel vastgelopen door geldgebrek, gebrek aan visie en beleid en/of een combinatie van deze factoren. De vraag is nu: kan dit 4-partijen kabinet ook echt meters maken op deze dossiers? Of blijkt dit allemaal veel te ingewikkeld om structureel op te lossen?

Dit kabinet – en Rutte – heeft echt iets te bewijzen. Namelijk: kan het semi-publieke bestel in Nederland wel blijven functioneren?

Nieuwere berichten Oudere berichten