Deze week was daar het – toch wel plotselinge – bericht dat SP leider Emile Roemer opstapt als fractievoorzitter.

Ik vond en vind de SP een enorm vat aan gemiste mogelijkheden. Dat zit zo.

De aantrekkingskracht van ‘links’ of ‘socialisme’ zat m bijna 100 jaar in het opbouwen van de gehele verzorgingsstaat. Mensen die niet konden werken kregen een uitkering, en als je ziek werd werd er via de WW voor je gezorgd. Werknemers werden beschermd, een pensioen en oudedag werd geintroduceerd. Allemaal prachtig. Linkse partijen zaten bijna altijd in kabinetten, en bereikten hun hoogtepunt met de drie paarse kabinetten onder Wim Kok, althans in mijn beleving want ik ben uit ’83 en daar start ongeveer mijn interesse in politiek.

Het ging in die tijd uitstekend met Nederland en de economie, dus echt geklaagd werd er niet. Tot een Pim Fortuyn opdook, en in een debat dingen zei waar iedereen nogal van schrok. Ad Melkert schrok tijdens het debat onder leiding van Paul Witteman zo erg dat ie bijna onder tafel schoof.

Het was het bewijs dat links eigenlijk wel uitgespeeld was: de verzorgingsstaat was volledig af, en er moesten nieuwe stokpaardjes komen. Voor immigranten werd ook goed gezorgd, want we konden het immers betalen. Maar niet iedereen was daar zo blij mee. Fortuyn was de eerste die dit onderkende en als je zijn toon nu terugkijkt dan is ie nog opmerkelijk mild ten opzichte van geluiden die je nu wel eens in PVV spotjes ziet, dit terzijde.

Terwijl links uitgespeeld was bleef met name de PvdA wel vrolijk meedoen. Tuurlijk: het is als politieke organisatie schier onmogelijk jezelf op te heffen met als reden dat je belangrijkste ideologie eigenlijk wel bereikt is. Dus blijf je maar meedoen. Misschien ook niet meer met je beste mensen, hoewel: na Ad Melkert ging Wouter Bos meedoen die dat toch heel geslaagd deed.

Toch bleef het probleem van links een beetje door-etteren en nu komen we bij de SP. Waar het PvdA traditiegetrouw had mee-geregeerd was de SP een beetje rellerige partij die langzaam een echte partij werd. Zeker met een aantal verkiezingen waarin ze verrassend veel zetels kregen.

Helaas is de SP ook zo’n partij die altijd wel overal over klaagt, maar nooit met concreet uitgedachte programma’s of punten komt. Hierdoor bleef Jan Marijnissen altijd nog wel overeind omdat ie zo geloofwaardig was, maar hadden Agnes Kant (de NOS schreef over haar in het Emile Roemer artikel: schelle stem) en ook Emile Roemer een beetje zo’n bozige peuter die overal tegen is, maar ook niet weet wat ie dan wél wil.

Doordat de PvdA in het afgelopen kabinet zat was er een uitgelezen mogelijkheid voor de SP om zich te profileren als idealistische linkse partij. Helaas lukte dat allemaal heel matig, om de reden die ik hierboven al noemde: er was nooit een plan hoe het dan wél moest. Ondanks dat de PVV maar één A4tje met plannen had was dat kennelijk voor de kiezer genoeg om alsnog voor de PVV te kiezen. Ellendig maar waar.

De komende jaren wacht Lillian Marrijnissen om de SP definitief een geloofwaardig imago te geven van een partij die zou kunnen mee-regeren. Anders heeft het niet meer zoveel zin om überhaupt mee te doen.