De wereld van online-media leeft vandaag de dag nog steeds voornamelijk van banners: advertenties op websites. Er zijn echter ook steeds meer mensen die die enorme hoeveelheid reclame vervelend beginnen te vinden, en een adblocker installeren voor hun browser. Dit heeft veel media-uitgevers ertoe aangezet om meldingen op de pagina te tonen dat ze het jammer vinden dat jij de advertenties blokkeert omdat dit hun – vaak – enige inkomstenbron is. Dat ís misschien ook jammer, maar het is voor jou als consument ook nódig.

Uitgevers zoals de Telegraaf of NU.nl verkopen online advertenties ongeveer op twee verschillende manieren:

  1. Premium: je krijgt als adverteerder een eigen accountmanager en koopt rechtstreeks bij de uitgever een heel pakket advertenties, bijvoorbeeld voor een bepaald merk, rondom een bepaald tijdslot of bijvoorbeeld op alle dinsdagen in oktober. Of bijvoorbeeld als het minimaal 12 graden is, of alleen vrouwen boven de 45+
  2. Bij opbod: een deel van de advertentieposities gaat naar een gesloten veiling, en deze adverenties worden bij opbod (per stuk!) in een blinde veiling verkocht. Dit gebeurt volledig geautomatiseerd.

Een uitgever kan zijn banner-netwerk aansluiten op zo’n veiling. Zonder in al te veel technische details te treden – het is een vrij ingewikkeld speelveld – is er een technische partij die de veiling voor de uitgever organiseert. Er doen verschillende partijen mee die geautomatiseerd bieden op banner-posities. Deze partijen doen een blind bod: wanneer het bod geaccepteerd wordt mogen ze een advertentie tonen. Deze partijen tonen geen eigen advertenties maar kopen deze plekken voor hun klanten: adverteerders zoals Coolblue & BMW.

Wanneer je je bedenkt dat een pagina soms wel 10 tot 15 advertentie-posities kan bevatten waarop geboden kan worden dan besef je pas hoeveel er achter de schermen moet gebeuren om een banner te tonen die voor de uitgever het meest lucratief is. Een populaire banner-formaat op een populaire website krijgt al snel 10 tot 40 biedingen per stuk (!).

Banners zien er vaak een beetje plat & simpel uit, maar zijn tegenwoordig kleine techniekbommetjes. Een adverteerder heeft tegenwoordig veel mogelijkheden om de banners zo te construeren dat ze aansluiten op gedrag dat jij al hebt getoond (denk aan de Zalando advertenties die je nog weken blijven volgen als je daar op de website bent geweest) of proberen aan te sluiten op een profiel dat de uitgever van jou heeft opgebouwd via cookies, bijvoorbeeld dat je een man bent die houdt van voetbal.

Deze banners hebben ook mogelijkheid om nieuwe demografische kenmerken toe te voegen, bijvoorbeeld het feit dat je met je muis over de banner heen bewoog (en dus misschien interesse toonde) waardoor ze je nog vaker banners laten zien.

Om deze chaos te beteugelen is de cookiewet in het leven geroepen: websites mogen nu niet meer zonder jouw toestemming cookies plaatsen op de website. Helaas zijn cookies maar een klein onderdeel van het probleem, en zorgen ze voor veel ergenis bij de consument (ons). Wanneer je de cookies echter niet accepteert maak je het voor adverteerders lastiger om een goed profiel op te bouwen, met als gevolg dat je banners ziet die waarschijnlijk niet voor jou bedoeld waren. Boeien.

Helaas zit er ook een keerzijde aan deze ingewikkelde materie. Door de hoeveelheid partijen die meebieden is het lastig om te zien van wie een banner uiteindelijk kwam. Dit kan voor ingewikkelde constructies zorgen waarbij adverteerders, of zelfs hele banner-inkopers frauduleuze techniek toepassen om in te breken op jouw browser, of erger: je computer. Dit heet malware. Omdat er zoveel banners worden getoond is het voor uitgevers vaak lastig te achterhalen wíe hun netwerk aantast.

Wil je nou geen onderdeel meer zijn van een veiling waarbij kwaadwillende adverteerders spam of malware op je computer plaatsen dan is een adblocker een eenvoudige oplossing. Je kunt deze met 3 of 4 kliks installeren, en bent vervolgens veilig voor tientallen reclame-uitingen. Inderdaad, je ontneemt uitgevers ook mogelijkheden om geld aan jou te verdienen, maar dat is natuurlijk niet jouw primaire probleem. Uitgevers hebben middelen en creativiteit genoeg om jou alsnog geld uit te laten geven. Denk aan de paywall van de FD, of bijvoorbeeld de VTwonen website waar je allerlei spullen voor in huis kunt kopen. Jij als consument hoeft niet de dupe te worden van de problemen van de uitgever, en je adblocker is een goede manier om een heleboel (zoals gezegd, soms wel 20 bannerposities per pagina) potentiële problemen te voorkomen.

En virusscanners? Virusscanners tappen in op een gevoel van onveiligheid dat lang niet altijd terecht is. Grote virusuitbraken zijn er de laatste jaren nauwelijks geweest. Eenvoudige vuistregel: open geen spam in je mailbox, klik nooit op linkjes die je niet vertrouwd en download geen illegale muziek, games of software. Wanneer je veel gebruik maakt van internet – en wie doet dat niet – dan is een bannerblocker misschien nog wel harder nodig dan een virusscanner. En dat is toch wel wat zorgelijk.