Ik weet nog dat ik in de verkiezingsnacht van 8/9 november 2016 ergens midden in de nacht wakker werd en me even realiseerde dat er nu misschien wel wat meer definitief nieuws was rondom verkiezingen in de US. En jawel. Daar stond het in het felle licht van een NOS pushbericht: Trump staat stevig aan kop en heeft nog enkele staten nodig.
Nu snap ik weinig van het systeem van kiesmannen en de hele wiskunde hierachter maar één ding werd me duidelijk: de media had er flink naastgezeten. Ik was gaan slapen met het idee dat we na Obama een eerste vrouwelijke Amerikaanse president (e?) zouden krijgen. Niet dat dat idee me erg aanstond: ik vond Hillary vooral een spreekbuis van de heersende elite die op dure conferenties voor veel geld speeches had gegeven en wiens man Bill achter de schermen nog altijd een nadrukkelijke rol speelde. Een berekenende vrouw die toch vooral uit was op de macht en het bijbehorende pluche, en niet zoveel menselijks of échts in zich had. In Europa zijn we allang gewend aan vrouwelijk leiderschap dat inspirerend, gedurfd en volwassenen is. Kijk naar een Merkel of een Lagarde. Of – iets dichter bij huis – een Sigrid Kaag die vloeiend allerlei talen spreekt en niet bang is om haar nek uit te steken in het Midden Oosten.
Goed, terug naar die nacht in 2016. Ik ging slapen met een ietwat verwonderd gevoel dat de dagen daarna omsloeg in totale verbazing toen ook de media weer bij zinnen was.
Amerika was van één van de meest inspirerende personen in de geschiedenis teruggevallen tot één van de minst inspirerende rolmodellen. En was haar plek op het wereldtoneel ook direct kwijt. Want je kunt je als land behoorlijk belachelijk maken met premiers of presidenten die niet voldoen. Zonder sterk leiderschap verlaat je bijvoorbeeld geen EU, of krijg je écht dingen voor elkaar.
Inmiddels zijn we een flink aantal jaren verder, en ondanks dat de impeachment procedure nu echt in voorbereiding is zit hij eigenlijk nog steeds waar hij begon, ondanks de lange reeks aan schandalen, uitglijders en blunders.
Inmiddels maakt Amerika zich ook op voor een nieuwe verkiezingsronde die in 2020 plaats moet vinden. Aan de democratische zijde kan het feitelijk nog alle kanten op. Elisabeth Warren lijkt aardige papieren te hebben en heeft in tegenstelling tot Hillary Clinton wel degelijk een zeer humaan voorkomen. Daarbij heeft ze ook uitstekende vijanden, zoals Mark Zuckerberg die zich in een uitgelekte vergadering liet ontvallen dat hij dacht dat Warren Facebook uiteindelijk zou opknippen. Hij wou er actief werk van maken om dat tegen te gaan. Veel betere pers kun je als kandidaat eigenlijk niet krijgen. Wie zijn er dan nog meer? Bernie Sanders, de PVDA-er die rechtstreeks uit de jaren Melkert lijkt weg te komen en een – naar Amerikaanse standaarden dus – behoorlijk linksig plan heeft. Hij was de vorige verkiezingen de laatste democratische afvaller. Z’n leeftijd (74) zal ook niet helpen.
Dan hebben we nog Biden. Van hem weet ik alleen dat ie altijd nogal jolig met Obama omging. Maar wie deze man zélf is weer ik eigenlijk niet. Ik denk dat de shine van Obama niet genoeg op hem af straalt om m daadwerkelijk in de race te houden.
Andere kandidaten? Nog niets inspirerends. De kandidate die wellicht het meeste weerzin oproept bij de republikeinen kan vanwege haar leeftijd nog niet mee doen. Ik schreef eerder over AOC maar die is nog te jong om mee te doen.
Van achter de coulissen is ook Micheal Bloomberg opgestaan. De burgemeester van New York was niet de meest voor de hand liggende kandidaat, maar zelfs de stad New York is een kleine economische supermacht en Bloomberg kent eigenlijk iedereen op het wereldtoneel, en zij hem. Misschien wel een belangrijke kandidaat.
Bij de Republikeinen is vooral Trump populair en mijn stiekeme voorspelling is dat het verdeelde landschap rond de democraten uiteindelijk voor verlamming zorgt: de voorverkiezingen worden een lange strijd, die Trump zelf niet hoeft te voeren. De democratische kandidaat die het einde haalt zal moe zijn, en misschien niet zoveel inspirerende- en krachtige retoriek hebben tegen de onzin van Trump. Daarbij: alles daarover is inmiddels wel zo’n beetje gezegd. Het shockeert klaarblijkelijk niemand meer. En daarom denk ik dat we nog vier jaar Trump erbij krijgen.